Dla profesjonalistów w branży fitnessu, których źródło utrzymania zależy od energii i motywacji w kontakcie z klientami, wypalenie jest poważnym zagrożeniem, a więc warto wiedzieć w jaki sposób możemy sobie z nim radzić i ograniczać ryzyko jego wystąpienia.
Czym jest wypalenie zawodowe?
Wypalenie zawodowe, choć nie jest uznawane za chorobę, zostało uwzględnione w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób (ICD) jako formalne rozpoznanie.
Zgodnie z ICD, wypalenie to zespół wynikający z chronicznego stresu zawodowego, który nie został skutecznie zniwelowany. Charakteryzuje się ono uczuciem wyczerpania, negatywnym nastawieniem i zmniejszoną efektywnością w wykonywaniu zawodu.
Herbert Freudenberg w 1975 zdefiniował trzy elementy wypalenia:
- wyczerpanie emocjonalne,
- depersonalizacja,
- obniżone poczucie spełnienia.
#1 Wyczerpanie emocjonalne
Wyczerpanie emocjonalne to zmęczenie, które pojawia się, kiedy zbyt długo się czymś przejmujemy. Charakterystyczne dla tego stanu jest poczucie ogólnego zmęczenia, brak naturalnej energii i zapału do działania, brak radości oraz impulsywność. W środowisku pracy często jest to brak energii, żeby zacząć nowy dzień i spotykać się z osobami, które potrzebują naszej pomocy.
Głównymi powodami wyczerpania jest nadmiar obowiązków oraz konflikty w pracy.
#2 Depersonalizacja
Depersonalizacja to zanik empatii, troski i współczucia. W środowisku pracy jest to odcięcie się emocjonalne od swoich obowiązków i nadmierne dystansowanie się w kontaktach z innymi pracownikami. Relacje stają się bezosobowe oraz nacechowane negatywnie.
Jedną z przyczyn depersonalizacji jest nadmierne wyczerpanie emocjonalne. To forma samoobrony i próba wejścia w stan obojętności na relacje i obowiązki w pracy.
#3 Obniżone poczucie spełnienia
Jest to poczucie daremności i bezcelowości działań. To co robimy nie ma dla nas większego sensu.
W środowisku pracy to głównie zmniejszenie zadowolenia z osiągnięć zawodowych. Skutkiem jest obniżone poczucie swoich kompetencji i wydajności. W dłuższej perspektywie zadania w pracy zaczynają sprawiać trudności i pojawia się stres związany z wykonywaniem swoich obowiązków.
Jakie czynniki mogą powodować wypalenie zawodowe u trenera personalnego?
- Nadmierna aktywność fizyczna, która może prowadzić do przetrenowania i wyczerpania fizycznego,
- Brak kontroli nad pracą,
- Zbyt osobiste traktowanie sukcesów klientów i odczuwanie porażki, gdy nie osiągną zamierzonych celów,
- Zbyt intensywny grafik pracy prowadzący do złego balansu między życiem zawodowym a prywatnym,
- Brak troski o własne zdrowie i dobre samopoczucie z powodu koncentracji na budowaniu marki osobistej i pracy z klientami.
Konsekwencje wypalenia zawodowego
Wypalenie zawodowe związane jest przede wszystkim z nadmiernym stresem i uczuciem napięcia, które z kolei związany jest z ryzykiem wielu chorób, takich jak choroba serca, nadciśnienie tętnicze czy cukrzyca typu 2. Ponadto stres może skłaniać do sięgania po niezdrowe mechanizmy radzenia sobie zarówno behawioralne,
jak i te związane ze stosowaniem używek.
Jak rozpoznać wypalenie zawodowe?
Wypalenie może objawiać się zarówno wyczerpaniem fizycznym, jak i emocjonalnym. Ważne jest zatem rozpoznawanie jego objawów, do których należą m.in.:
- Labilność emocjonalna,
- Nadmierne krytykowanie siebie, współpracowników lub klientów,
- Zwiększone uczucie gniewu lub drażliwości,
- Trudności w utrzymaniu własnego planu treningowego,
- Brak motywacji,
- Problemy z koncentracją,
- Brak poczucia osiągnięć w pracy,
- Stosowanie niezdrowych mechanizmów radzenia sobie ze stresem, takich jak alkohol,
- Zaburzenia snu,
- Złe samopoczucie psychofizyczne bez wyraźnej przyczyny.
Jak uniknąć wypalenia, jako trener personalny?
W celu uniknięcia wypalenia zawodowego należy w odpowiedni sposób dbać o swój dobrostan psychiczny i fizyczny. W zależności od indywidualnego przypadku, różne metody mogą lepiej bądź gorzej sprawdzić się w kontekście utrzymania poczucia motywacji i chęci realizacji zawodowej.
Oto kilka sugestii, które powinieneś zastosować:
- Dbaj o balans
Pamiętaj, że poza pracą istnieje też życie prywatne. Staraj się dbać o kontakty społeczne i nie rezygnuj z rozrywek, które pomogą Ci „wyłączyć” głowę i nie myśleć o pracy.
- Ogranicz liczbę klientów
Trenerzy powinni znaleźć balans między liczbą klientów a własnym zdrowiem psychicznym i fizycznym. Nadmierne przeciążenie pracą może być głównym powodem wypalenia. Jeżeli nie jesteś w stanie nadążyć z obowiązkami w pracy, zredukuj liczbę klientów i opracuj bardziej optymalny schemat pracy.
- Ustal realne cele biznesowe
Nierealistyczne cele to główny czynnik zabijający Twoją motywację. Kluczowe jest więc zaplanowanie swojego rozwoju w sposób bardziej realistyczny z uwzględnieniem mniejszych porażek po drodze, które są nieodłącznym elementem pracy i rozwoju.
- Zadbaj o jakościowy sen
Zbyt mała ilość jakościowego snu zmniejsza tolerancję na stres oraz powoduje odczucie zmęczenia, przyczyniające się do gorszej produktywności. Zadbaj o 7-9 godzin snu dziennie, najlepiej o stałych porach oraz unikaj światła niebieskiego w późnych godzinach wieczornych.
- Wprowadzaj różnorodność i nowe wyzwania
Brak urozmaicenia i ciągła powtarzalność mogą generować uczucie znużenia pracą.
Kluczowe jest więc wprowadzanie różnorodności i określanie nowych celów, które napędzają do pracy.
Realne wyzwania i przede wszystkim stawianie im czoła to coś co wzbudza apetyt do rozwoju.
Zwycięstwa nas napędzają, dlatego warto stawiać sobie małe wyzwania prowadzące do ostatecznie dużych rezultatów.
Regularna dbałość o siebie, ograniczenie stresu, ustawienie realistycznych celów i zapewnienie różnorodności w pracy mogą przyczynić się do zachowania energii i motywacji w pracy.
W razie potrzeby warto skorzystać z pomocy profesjonalisty, który pomoże radzić sobie ze stresem i wypaleniem.
