Jedni producenci deklarują, że należy łykać w trakcie, inni że po jedzeniu, a kolejni polecają na czczo. Podobnie brak jest jednego głosu wśród ekspertów. Powodem jest to, że badania nad probiotykami to dość młody obszar oraz istnieją trudności w przeprowadzaniu doświadczeń i analiz. Główny problem polega na tym, że skład bakteryjny kału nie odpowiada ilościowo i jakościowo florze bakteryjnej w jelicie. Wynika to z tego, że część organizmów probiotycznych przylega do śluzówki jelit. Jest to bardzo korzystne zjawisko, jednak nie pozwala łatwo ocenić składu flory. Co prawda można przeprowadzać biopsję, ale ze względu na dużą uciążliwość dla badanych zazwyczaj się tego nie robi. Szczególnie jeśli badanie wymagałoby kilkukrotnego powtórzenia w różnych warunkach. Dlatego też takich badań na ludziach brakuje.
Całe szczęście istnieją takie maszynerie jak Digestive System, czyli model ludzkiego układu pokarmowego in vitro, który w bardzo dużym przybliżeniu jest nam w stanie odtworzyć, jak wygląda sytuacja w przewodzie pokarmowym w każdym jego odcinku.
Grupa badaczy postanowiła wykorzystać ten sprzęt i zbadać, w jakich warunkach probiotyki najlepiej przetrwają1. Do urządzenia podawano mleko o 1% zawartości tłuszczu, owsiankę, wodę lub sok. Każdy produkt badano w 3 konfiguracjach, podając probiotyki 30 minut przed, w trakcie lub 30 minut po posiłku. Każdą próbę powtarzano 4 krotnie. Jak widzicie powtarzanie biopsji tyle razy byłoby koszmarem dla badanych.
Okazało się, że bakterie probiotyczne najlepiej radzą sobie z przetrwaniem, kiedy są podawane razem z mlekiem lub owsianką. Dobrze, choć nieco gorzej radziły sobie, kiedy podano je na 30 minut przed posiłkiem. Natomiast jedynie minimalna ilość probiotyków była w stanie przetrwać, jeśli podano je z wodą, sokiem lub 30 minut po posiłku. Wynika to z faktu, że niskie pH żołądka niszczy osłonkę kapsułki z probiotykiem, a później uszkadza organizmy w niej zawarte. Posiłek buforuje soki żołądkowe i działa ochronnie. Badacze ocenili też, że najważniejszą kwestią jest podanie probiotyków z chociaż niewielką ilością tłuszczu (5 g), jednak pewną rolę może odgrywać też białko lub inny komponent mleka. Co ciekawe, drożdże probiotyczne (Saccharomyces cerevisiae boulardii) użyte w tym doświadczeniu były znacznie bardziej odporne na niskie pH i przetrwały niezależnie od warunków.
W badaniu nie analizowano tej kwestii, jednak aby wydłużyć czas przetrwania drobnoustrojów w jelitach, rozsądne jest podanie probiotyku z produktami bogatymi w błonnik. Płatki owsiane ze względu na swoje właściwości prebiotyczne są bardzo dobrym wyborem2.
Podsumowując, w celu jak najlepszego przetrwania probiotyków należy podawać je z posiłkiem lub chwilę przed. Nigdy na czczo! Sam posiłek powinien zawierać chociaż minimalną ilość tłuszczu, dobrze jest uwzględnić w nim nieco białka i błonnika. Warto też rozważyć kupno probiotyków w specjalnych kapsułkach dojelitowych, które są tak zaprojektowane by rozpuścić się dopiero w jelitach i dzięki temu będą chronić organizmy probiotyczne w drodze do jelit.
Wniosek: Probiotyki przyjmuj z posiłkami, najlepiej takimi, które mają białko, tłuszcze i węglowodany.
Źródła
- Tompkins T, Mainville I, Arcand Y. The impact of meals on a probiotic during transit through a model of the human upper gastrointestinal tract. Benef Microbes. 2011;2(4):295–303. PubMed
- Connolly ML, Tuohy KM, Lovegrove JA. Wholegrain oat-based cereals have prebiotic potential and low glycaemic index. Br J Nutr. 2012 Dec 28;108(12):2198-206. PubMed
