L-karnityna – czy warto stosować?

Co to jest l-karnityna?

L-karnityna to niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu substancja witaminopodobna. Jej główną rolą jest transport kwasów tłuszczowych do mitochondriów, w których dochodzi do ich utlenienie (tzw. „spalenia”). Dostarczamy ją na codzień z pożywieniem (np. w mięsie, czy produktach mlecznych).

Czy suplementacja l-karnityną jest pomocna podczas odchudzania?

Na podstawie wspomnianej roli l-karnityny (transport kwasów tłuszczowych), zasugerowano, że zwiększenie jej ilości poprzez suplementacje doprowadzi do przyspieszenia utraty tłuszczu zapasowego. Jest to założenie dość logiczne, niemniej niekoniecznie wszystko co logiczne, musi być prawdziwe. Jak jest w tym przypadku, czy warto stosować l-karnitynę?

Czy l-karnityna działa? – badania naukowe

Aby w ogóle zastanowić się nad potencjalnym działaniem i wspomaganiem redukcji tkanki tłuszczowej, należałoby wykazać, że jej suplementacja działa w sposób znaczący na metabolizm substratów energetycznych (zmieniając udział tłuszczu). Niestety owe założenie nie znalazło potwierdzenia w badaniach naukowych – nie notowano zwiększenia jej stężenia w komórce. Zwiększona dostępność l-karnityny w surowicy nie powodowała więc zwiększenia zawartości l-karnityny w mięśniach, ani nie zmieniała utleniania lipidów. Stąd też – nie wykazano skuteczności jej suplementacji w kontekście utracie masy ciała. Przypuszczalnym problem z działaniem l-karnityny było więc jej nie przechodzenie do wnętrza komórki (a tylko tam hipotetycznie mogłaby działać).

Świat nauki jednak się nie poddał. W 2006 roku udało się wykazać, że istnieje sposób na zwiększenie jej poziomu. Zaobserwowano, że l-karnityna jest w stanie dostać się do komórki mięśniowej tylko w sytuacji, gdy towarzyszy jej insulina. Można by było powiedzieć – problem rozwiązany. No niekoniecznie. W przytoczonej pracy l-karnitynę i insulinę podano w postaci wlewu dożylnego. Osiągnięto więc stan hiperkarnitynemii i hiperinsulinemii, co nie dawało praktycznych wniosków, lecz skłoniło do dalszych badań.

Fizjologiczne ilości insuliny

Zainspirowani wynikami przytoczonego eksperymentu, Wall B. i in. postanowili sprawdzić jak transport l-karnityny wypadnie pod wpływem fizjologicznych ilości insuliny (wydzielanej w konsekwencji spożycia dawki węglowodanów). W badaniu wzięło udział 14 zdrowych mężczyzn, których podzielono na dwie grupy. Pierwsza otrzymywała 80 g węglowodanów, a druga 1,36 g l-kranityny (2 g winianu l-karnityny) razem z porcją 80 g węglowodanów dwa razy dziennie. Węglowodany przyjmowano w postaci odżywki węglowodanowej (Vitargo). Jak się okazało – po 24 tygodniach poziom l-karnityny w mięśniach w grupie z suplementacją podniósł się o 21%, bez zmian w grupie placebo. Mamy sukces. Potencjalne zastosowanie we wspomaganiu pracy nad sylwetką było więc już co najmniej realne.

Mając na uwadze wyniki przytoczonej pracy, w roku 2013 opublikowano badanie oceniające, czy taka strategia będzie wpływała na zmiany poziomu tkanki tłuszczowej w organizmie. Do studium zaklasyfikowano 12 zdrowych mężczyzn, których podzielono na dwie grupy. Pierwsza przyjmowała 80 g węglowodanów, a druga 1,36 g l-kranityny (2 g winianu l-karnityny) razem z porcją 80 g węglowodanów dwa razy dziennie (w postaci Vitargo). Model badania był więc praktycznie taki sam jak wcześniej. Po 12 tygodniach zanotowano 21% wzrost poziomu l-karnityny w mięśniach w grupie z suplementacją, bez zmian w grupie placebo. A co z odchudzaniem?

Działanie l-karnityny – wyniki badania

W grupie placebo zanotowano wzrost masy ciała i tkanki tłuszczowa odpowiednio 1,9 i 1,8 kg, lecz co ciekawe – owe parametry nie uległy zmianie w grupie z suplementacją. Suplementacja l-karnityną mogła więc potencjalnie zapobiegać przyrostom masy ciała w konsekwencji zbyt wysokiej podaży węglowodanów. Niestety ograniczeniem badania jest brak kontroli spożycia kalorii, czy aktywności u uczestników. W pracy wzięło udział także tylko 12 osób. Niestety to również obecnie jedyne badanie tego typu.

L-karnityna czy warto?

W świetle dostępnych dowodów trudno odpowiedzieć na pytanie czy warto stosować l-karnitynę i czy suplementacja l-karnityną jest pomocna w trakcie redukcji tłuszczu zapasowego. Wiemy, że odpowiednia metoda jej suplementacji (2 razy dziennie 1,36 g l-karnityny z porcją 80 g węglowodanów w postaci Vitargo) pozwala na zwiększenie jej stężenia w mięśniach po upływie 12-24 tygodni, wpływając na metabolizm substratów energetycznych. Warto przemyśleć czy dodatkowe spożycie aż 160 g węglowodanów w postaci odżywki węglowodanowej (co odpowiada około 640 kcal) jest tego warte. Kolejne prace w tej materii są więc bardzo pożądane by przetestować inne modele suplementacji oraz ich zasadność.

Obecnie l-karnityna to raczej przereklamowany suplement i przeważnie strata pieniędzy.

Bibliografia

1. Broad EM, Maughan RJ, Galloway SD. Carbohydrate, protein, and fat metabolism during exercise after oral carnitine supplementation in humans. Int J Sport Nutr Exerc Metab. 2008 Dec;18(6):567-84.
2. Barnett C, Costill D, Vukovich M i in. Effect of L-carnitine supplementation on muscle and blood carnitine content and lactate accumulation during high-intensity sprint cycling. Int J Sport Nutr. 1994; 44, 280–288.
3. Wächter S, Vogt M, Kreis R i in. Long-term administration of L-carnitine to humans: effect on skeletal muscle carnitine content and physical performance. Clin Chim Acta 2002; 318, 51–61
4. Vukovich MD, Costill DL, Fink WJ. Carnitine supplementation: effect on muscle carnitine and glycogen content during exercise. Med Sci Sports Exerc. 1994 Sep;26(9):1122-9.
5. Villani RG, Gannon J, Self M, Rich PA. L-Carnitine supplementation combined with aerobic training does not promote weight loss in moderately obese women. Int J Sport Nutr Exerc Metab. 2000;10(2):199-20
6. Stephens FB, Constantin-Teodosiu D, Laithwaite D, Simpson EJ, Greenhaff PL. Insulin stimulates L-carnitine accumulation in human skeletal muscle. FASEB J. 2006 Feb;20(2):377-9. Epub 2005 Dec 20.
7. Wall BT, Stephens FB, Constantin-Teodosiu D i in. Chronic oral ingestion of L-carnitine and carbohydrate increases muscle carnitine content and alters muscle fuel metabolism during exercise in humans. J Physiol. 2011; 15;589(Pt 4):963-73
8. Stephens FB, Wall BT, Marimuthu i in. Skeletal muscle carnitine loading increases energy expenditure, modulates fuel metabolism gene networks and prevents body fat accumulation in humans. J Physiol. 2013 Sep 15;591(18):4655-66