Warto podkreślić, że dietetyka jest interdyscyplinarną dziedziną wiedzy.
Oznacza to, że chcąc zacząć zgłębiać świat żywienia i żywności, wypadałoby poświecić swoją uwagę na wiele zagadnień, nie pomijając m.in. fizjologii, anatomii, biochemii, technologii żywienia, czy psychologii.
Ta wiedza jest przydatna nie tylko w kontekście znajomości odpowiedzi na pytanie „dlaczego jest tak, a nie inaczej?”, ale również pozwala znacznie łatwiej weryfikować niektóre obiegowe przekonania.
Chcąc wiązać swoją przyszłość z szeroko pojętą dietetyką, warto postawić na studia dietetyczne (pomimo wciąż braku regulacji zawodu dietetyka).
Chociaż nie są idealne, a to ile wyciągniemy zależy m.in. od nas samych, jak i wykładowców – pozwalają zdobyć wiedzę z obszernego zakresu materiałów powiązanych bliżej lub dalej z dietetyką.
Niemniej, nie przeciągając:
Łatwo dostępnych źródeł wiedzy, od których można zacząć, jest wiele – zarówno darmowych, jak i płatnych.
Jednym z popularniejszych źródeł są książki.
Bez wątpienia powstało wiele bardzo wartościowych pozycji w tematyce żywienia, żywności i suplementacji, lecz niestety jeszcze więcej takich, które należałoby postawić raczej na półce podpisanej „science-fiction”.
Z tego tez powodu – warto wiedzieć co będzie dobrym wyborem.
Wszystkich świetnych książek nie sposób wymienić, dlatego w tym artykule postawiliśmy na te najbardziej podstawowe, w języku polskim:
- Jan Gawęcki „Żywienie człowieka: podstawy nauki o żywieniu”
To świetna podstawa. Od fizjologii żywienia, przez energię, węglowodany, tłuszcze, białka, witaminy i składniki mineralne, po produkty spożywcze i charakterystykę żywności. Książka, która pozwala zdobyć podstawową wiedzę o żywieniu i żywności. Jak sam tytuł brzmi – „Podstawy nauki o żywieniu”, które należy znać.
„Żywienie człowieka” jest też całą serią podręczników. Wszystkie 3 tomy są wartościowe.
- Maciej Pawlak, Tomasz Podgórski „Biochemia czytasz i rozumiesz”
Pozycja dość krótka, lecz napisana bardzo przystępnym językiem jak na biochemię. Bez wątpienia nie jest to książka tak kompleksowa jak np. Biochemia Stryera, czy Harpera ale zawiera kwestie fundamentalne. Wiedza z biochemii przydaje się natomiast w wielu przypadkach, dlatego dobrze jest znać przynajmniej podstawy. Grafiki i sposób przedstawiania wiedzy mocno ułatwiają jej zapamiętywanie.
- Anita Bean „Żywienie w sporcie”
To książka już kultowa. Dla kogoś kto chce poznać podstawy żywienia w sporcie, bez specjalistycznego języka – w sam raz. Krótka, dostępna w przystępnej cenie i czyta się ją przyjemnie. Dobre wprowadzenie do dietetyki sportowej.
- „Dietetyka Sportowa” PZWL
To obecnie najbardziej obszerna pozycja w tej tematyce wydana w języku polskim. Fizjologia i biochemia wysiłku, żywienie w konkretnych dyscyplinach, suplementacja, czy kwestie praktyczne. Nie jest idealna, ale warto przeczytać (jeśli oczywiście dietetyka sportowa jest przedmiotem naszych zainteresowań).
- „Dietetyka kliniczna” PZWL
To dobra pozycja traktująca o żywieniu w podstawowych jednostkach chorobowych. Podręcznik omawia m.in. zasady leczenia żywieniowego w chorobach metabolicznych, układu pokarmowego, nerek, chorobach nowotworowych, chorobach układu krążenia, czy alergiach i nietolerancjach pokarmowych. Pozycja, którą można potraktować jako świetną podstawę w tym zakresie.
- „Psychodietetyka” PZWL
Książka przedstawiająca teoretyczny i praktyczny zakres psychologii żywienia. Przystępnie przedstawia tematykę m.in. relacji pomiędzy jedzeniem a emocjami, metod leczenia otyłości, czy zaburzeń odżywiania. Podobnie jak w innych pozycjach – nie wyczerpuje tematu, lecz stanowi świetny fundament w zakresie psychodietetyki (a czyta się lekko i przyjemnie).
Są jednak również bardzo wartościowe źródła wiedzy, dostępne za darmo w Internecie.
Bez wątpienia fundamentem są normy żywienia dla populacji polski. To obszerna publikacja określająca jakie ilości energii i składników odżywczych są niezbędne do zaspokojenia potrzeb żywieniowych praktycznie wszystkich zdrowych osób w danej populacji, a przy tym obejmująca szeroki zakres teoretyczny. Dostępne tutaj.
Wchodząc nieco głębiej, warto jest sięgać po różnego rodzaju rekomendacje/wytyczne od szanowanych Instytucji – np. dla konkretnych jednostek chorobowych, dla stanów fizjologicznych, dla suplementacji, itp.
Chociażby:
- Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych z cukrzycą – 2021:
Zobacz dokument - Zasady postępowania w nadciśnieniu tętniczym Wytyczne PTNT 2019:
Zobacz wytyczne - Wytyczne PTL/KLRWP/PTK/PTDL/PTD/PTNT diagnostyki i leczenia zaburzeń lipidowych w Polsce 2021:
Zobacz PDF - Żywienie kobiet w okresie ciąży – teoria i praktyka – Instytut Matki i Dziecka:
Zobacz PDF - Zasady suplementacji i leczenia witaminą D:
Zobacz PDF
I tak dalej…
Jeszcze więcej takich dokumentów dostępnych jest w języku angielskim.
Na dalszym etapie edukacji warto zacząć zgłębiać literaturę naukową dla interesujących nas zagadnień.
Publikacje te znaleźć można w wyszukiwarkach badań naukowych – np. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/ jak i w konkretnych czasopismach naukowych – np. https://www.mdpi.com/journal/nutrients.
Tu często jednak bazować już trzeba na języku angielskim.
Zabierając się do czytania, dobrze jest znać chociaż podstawy dotyczące rodzajów tekstów naukowych, poziomu wiarygodności, czy pojęć stosowanych przy opisywaniu badań.
W tym zakresie można sięgnąć np. do poradnika naukowego dla studentów kierunków medycznych:
Zobacz PDF
Kolejnym rozwiązaniem są kursy i szkolenia. W naszej ofercie znajduje się wiele specjalistycznych szkoleń obejmujących konkretne zagadnienia – m.in. z dietetyki sportowej, klinicznej, czy psychodietetyki.
Kursy pozwalają zdobyć od wykładowcy wiedzę teoretyczną i praktyczną, o co często trudno w książkach, czy nawet niekiedy na studiach. W praktyce dobrze jest zacząć od Podstaw Dietetyki, a następnie rozszerzać swój warsztat:
Zobacz kurs Podstawy Dietetyki
Na koniec polecamy nasz artykuł: Dlaczego opieramy się na dowodach naukowych? – by zrozumieć jak ważny jest wybór rzetelnych źródeł wiedzy: https://szkoleniacss.com/dlaczego-opieramy-sie-na-dowodach-naukowych/
Jeśli chcesz rozpocząć przygodę z dietetyką, bądź rozwinąć swoje horyzonty, zobacz nasze certyfikowane kursy.
Wszystkie aktualne tematy znajdziesz tutaj
